Hikâyet-i Yemâme • Sehâvet-i İmâm ‘Alî: 14. Asrın Yeni Keşfedilen İki Eseri

Front Cover
DBY Yayınları, Mar 16, 2022 - 257 pages

Bu kitapta, 14. asrın sırlı ve tartışmalı şairlerinden biri olan Varka ve Gülşah müellifi Yûsuf-ı Meddâh’ın tek nüshasını Konya Koyunoğlu Şehir Müzesi ve Kütüphanesi’nde tespit ettiğimiz iki yeni mesnevisi bulunup gün yüzüne çıkarılmıştır. Şairin, 639 beyitlik Hikâyet-i Yemâme ve 402 beyitlik Sehâvet-i İmâm ‘Alî adlı mesnevileri, muhteva itibariyle birer manzum Hz. Ali cenk-nâmesidir. Yûsuf-ı Meddâh’ın daha evvel bilinmeyen, hakkında yapılan çalışmalara konu olmayan bu eserleri, tür literatürü açısından da oldukça kıymetlidir. Zira her iki cenk-nâme de konusu itibariyle sahasındaki diğer bütün eserlerden farklı ve orijinal metinlerdir. 

Üç bölümden meydana gelen çalışmamızda müellifi belli manzum Hz. Ali cenk-nâmeleri hakkında kısa bir değerlendirmenin ardından ilk bölümde, Yûsuf-ı Meddâh’ın kim olduğu, eserleri ve hakkındaki tartışmalara dair bilgiler verilmiş; akabinde yeni bulunan mesnevilerinin ona ait olup olamayacağı, çeşitli mukayeselerle irdelenmiştir. İkinci bölümde, söz konusu manzumelerin detaylı biçim ve muhteva incelemesiyle geniş özetlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde metinler, Arap harflerinden Latin alfabesine transkripsiyon usulüyle aktarılmış ve ilgili yazma, tıpkıbasım olarak ilave edilmiştir.

 

Contents

Metinler
87
ÇEVİRİYAZI METİN
89
Sonuç
185
Kaynakça
187
TIPKIBASIM
191

About the author (2022)

İLYAS KAYAOKAY, 1991 yılında Elazığ’da doğan yazar, 2013 yılında Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden dereceyle mezun oldu. 2017 yılında Klasik Türk Şiirinde Nefs adlı çalışmasıyla Eski Türk Edebiyatı alanında yüksek lisansını tamamladı. Aynı anabilim dalında Manisa Celal Bayar Üniversitesinde doktora eğitimine devam ederken 2019 yılında Munzur Üniversitesi, Türk Dili Edebiyatı Bölümü, Eski Türk Edebiyatı Anabilim dalı Araştırma Görevlisi kadrosuna atandı. Kısa adı ESTAD olan Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları adlı derginin kurucusu ve editörü olan yazarın, divan edebiyatı, halk edebiyatı, tasavvuf, metin neşri gibi alanlarda 7 kitap, 4 kitap bölümü, 11 bildiri, 21 popüler ve 41 akademik makalesi olmak üzere 80’den fazla bilimsel çalışması mevcuttur. 

PROF. DR. M. FATİH KÖKSAL, 1961 yılında Talas’ta doğdu. Erciyes Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu (1987-88). MEB bünyesinde sekiz yıl öğretmenlik yaptıktan sonra 1996 yılında Cumhuriyet Üniversitesine araştırma görevlisi olarak girdi. Aynı yıl içinde Erciyes Üniversitesinde yüksek lisansını bitirdi. Yine aynı yıl Hacettepe Üniversitesinde başladığı doktora öğrenimini Edirneli Nazmî Mecma’u’n-nezâ’ir (İnceleme-Tenkitli Metin) adlı çalışmasıyla tamamlayarak 2001 yılında doktor unvanını aldı. 2002’de Gazi Üniversitesi Kırşehir Fen-Edebiyat Fakültesine yardımcı doçent olarak atandı. 2004 yılında doçent, 2010 yılında profesör oldu. 2002-2009 yılları arasında adı geçen bölümün başkanlığını ve Rektörlüğe bağlı Ahilik Kültürünü Araştırma Merkezi müdürlüğünü yürüttü. 2016 yılı Ağustos ayında Amasya Üniversitesine geçti. Burada kaldığı üç yıl boyunca Fen Edebiyat Fakültesi dekanlığı ve Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü başkanlığı görevlerini yürüttü. 2019 Ağustos ayında emekli olarak İstanbul Kültür Üniversitesinde çalışmaya başladı. Hâlen aynı bölümde öğretim üyesi ve bölüm başkanı olarak görev yapmaktadır.


Evli ve iki çocuk babası Köksal’ın 22 telif kitabı, çeşitli dergi ve kitaplarda 150’den fazla makale ve tebliği, muhtelif ansiklopedilerde 500’e yakın maddesi yayımlanmıştır. Ayrıca 13 sempozyum ve armağan kitabının editörlüğünü yapan Köksal, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi’nin beş yıl süresince editörlüğünü yürütmüş, Kırşehir’de görev yaptığı sırada Ahilik Araştırmaları Dergisi’ni, Amasya’da Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi’ni (ASOBİD) ve İstanbul Kültür Üniversitesinde KÜLTÜRK Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi’ni çıkarmıştır. Hâlen KÜLTÜRK’ün editörlüğünü devam ettirmektedir.

Köksal’ın Telif Kitapları:

Kayserili Divan Şairleri, (1998); Osmanlı Toplumunda Sâdât-ı Kirâm ve Nakibüleşrâflar-Ahmed Rif’at Devhatü’n-nukabâ (H. Yüksel ile birlikte) 1998); Yenipazarlı Vâlî - Hüsn ü Dil (2003); Dervîş Hayâlî - Ravzatü’l-envâr (2003); Klâsik Türk Şiiri Araştırmaları (2005); Sana Benzer Güzel Olmaz -Divan Şiirinde Nazire (2006; 2018); Ahi Evran ve Ahilik (2006, 2008, 2011); Kırşehir Müzesindeki Ahilik Belgeleri (O. Kurtoğlu, H. Karaköse ve Ö. Şenödeyici ile birlikte, 2008); Klâsik Dönem Osmanlı Nesri (C. Okuyucu ve A. Kartal’la birlikte, 2009, 2011, 2012; Mevlid-nâme (2011); Eski Türk Edebiyatında Tenkit ve Teori (2012, 2017); Edirneli Nazmî – Mecma’u-n-nezâ’ir, Kültür Bakanlığı e-kitap, 2012, 2017); Menemenlizade Mehmet Tahir – Osmanlı Edebiyatı (Belâgat), (V. A. Tok ile birlikte, 2013); Süleyman Nazif, Fuzûlî -Hayatı ve Eserleri (M. Uzun ile birlikte, 2015); Ana Kaynaklarıyla Türk Ahiliği (2015); Yâ Kebîkeç –Mecmualar Arasında (2016); Son Dönem Divan Şairlerinden Kütahyalı Vasfî Dîvânı (2016); Kilisli Lûtfullah Hâzım Divançesi (2016); Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu, (M. Kaçar ve M. İlhan’la birlikte); Uzun Firdevsî Manzum Vilâyet-nâme (2018); Sultân Şücâ’e’d-dîn Velâyet-nâmesi (2018); Tarsuslu Dâ’î Manzum Fütüvvetnâme (2019); İki Fütüvvetnâme (Sabuncuoğlu Şerefeddin Fütüvvetnâmesi Bursalı Hoca Cân Fütüvvetnâmesi (B. Ayçiçeği ile birlikte, 2020).


Bibliographic information